Рубрика: Без рубрики, Հայոց լեզու 2022-2023

Առաջադրանք

Ես ծառայել եմ իմ ժողովրդին- հպարտությամբ ասաց Առաքելը։

Առաքելը հպարտությամբ ասաց, որ ինքը ծառայել է իր ժողովրդին։

-Հե՛յ Հովհաննես- զիլ ձայնով կանչեց Պետրոսը,- եզները բերի ջրի։

Պետրոսը զիլ ձայնով կանչեց Հովհաննեսին, որ եզները բերի ջրի։

Նորեկը ողջ գիշեր մտածում էր «կարո՞ղ եմ ես գյուղում ընդմիշտ ապրել»։

Նորեկը ողջ գիշեր մտածում էր, թե կարող է արդյոք ինքը գյուղում ընդմիշտ ապրել։

Անուղղակի խոսքերը դարձրու ուղղակի

Սեդրակն ասաց, որ նստեմ, ցանկանում է կենդանի մարդու տեսնել։

-Նստիր՛,- ասաց Սեդրակը

— ցանկանում եմ կենդանի մարդու տեսնել։

Հովհաննեսը զգույշությամբ հարցրեց Արամին, թե նա որտեղից իմացավ, որ իր որդին եկել է։

-Արամ, որտեղի՞ց իմացար, որ որդիս եկել է,- զգույշությամբ հարցրեց Հովհաննեսը։

Օրիորդը ժպտալով ասաց, որ ինքը երջանկության սահմանումը դեռ չի գտել։

-Ես երջանկության սահմանումը դեռ չեմ գտել,- ժպտալով ասաց Օրիորդը։

Рубрика: English 2022-2023, Հայոց լեզու 2022-2023

Ամեն մարդ իր տեղը քնի․

Մի մարդ գնում, տեսնում է, որ մի ուրիշ մարդ իր կնոջ հետ քնած է։ Դուռը բացում է, շեմին կանգնում։ Կնոջ սիրտն էլ չի տալիս, ասում է․

— Ա ՜յ մարդ, ինչու՞ դռան շեմին կանգնեցրի, ես քեզ մատաղ։

— Բա էլ ի՞նչ անեմ, ա՛յ կին, որ ամեն շան տղա իր տեղը քնի, ես էլ իմ տեղը կքնեմ։

Рубрика: Հայոց լեզու 2022-2023

Չինական Նոր Տարի

Չինական Նոր տարին, որը կոչվում է նաև լուսնային Նոր տարի, ամենամյա 15-օրյա փառատոն է Չինաստանում և աշխարհի չինական համայնքներում, որը սկսվում է նոր լուսնով, որը տեղի է ունենում Արևմտյան օրացույցների հունվարի 21-ից փետրվարի 20-ը ընկած ժամանակահատվածում: Տոնակատարությունները տևում են մինչև հաջորդ լիալուսինը:

Այս տոնը երբեմն կոչվում է լուսնային Նոր տարի, քանի որ տոնակատարության ամսաթվերը համապատասխանում են Լուսնի փուլերին: 1990-ականների կեսերից Չինաստանում մարդկանց Տրվում է յոթ անընդմեջ հանգստյան օրեր չինական Նոր տարվա ընթացքում: Այս հանգստյան շաբաթը ստացել է գարնանային փառատոնի անվանումը, տերմին, որը երբեմն օգտագործվում է ընդհանուր առմամբ չինական Նոր տարին նշելու համար:

Չինական Նոր տարվա ծագումը պարուրված է լեգենդներով։ Լեգենդներից մեկն ասում է, որ հազարավոր տարիներ առաջ Նիան («տարի») անունով հրեշը հարձակվում էր գյուղացիների վրա յուրաքանչյուր նոր տարվա սկզբին: Հրեշը վախենում էր բարձր ձայներից, պայծառ լույսերից և կարմիր գույնից, ուստի այս բաներն օգտագործվում էին գազանին քշելու համար: Հետևաբար, հին տարվա ավարտին նվիրված տոնակատարությունները, որոնք հաջողություն և բարգավաճում են բերում նոր տարում, հաճախ ներառում են հրավառներ, հրավառություն, կարմիր հագուստ և զարդեր: Երիտասարդներին գումար են տալիս վառ կարմիր ծրարներով ։ Բացի այդ, չինական Նոր տարին խնջույքի և ընտանիքի անդամներին այցելելու ժամանակ է ։ Այս սեզոնի շատ ավանդույթներ հարգում են մահացած հարազատներին:

Չինական Նոր տարվա այլ ավանդույթների թվում է ձեր տան մանրակրկիտ մաքրումը, որպեսզի վարձակալին ազատեք ցանկացած երկարատև վատ բախտից: Որոշ մարդիկ արձակուրդների ընթացքում պատրաստում և վայելում են հատուկ ուտեստներ որոշակի օրերին: Չինական Նոր տարվա ընթացքում անցկացվող վերջին միջոցառումը կոչվում է լապտերների փառատոն, որի ընթացքում մարդիկ տաճարներում կախում են փայլուն լապտերներ կամ կրում դրանք գիշերային շքերթի ժամանակ: Քանի որ վիշապը չինական բախտի խորհրդանիշ է, վիշապի պարը շատ ոլորտներում ընդգծում է տոնական տոնակատարությունները: Այս երթը ներառում է երկար, բազմագույն վիշապ, որը բազմաթիվ պարողներ տանում են փողոցներով ։

Փաստեր չինական նոր տարվա մասին

Չինական Նոր տարին ամեն տարի նույն օրը չէ ։

Սովորաբար դա տեղի է ունենում հունվարի վերջին կամ փետրվարին ։

Ամսաթիվը որոշվում է «նոր լուսնի» միջոցով:

Դա այն ժամանակ է, երբ տեղի է ունենում նոր լուսնային ցիկլը և Լուսնի առաջին փուլն է, երբ այն կիսալուսին է, ինչպես ստորև նկարում:

Չինական Նոր տարին հայտնի է նաև որպես «գարնանային փառատոն».

Դա պայմանավորված է նրանով, որ այն ազդարարում է գարնան սկիզբը:

Նա նշում է նոր կյանքի սկիզբը:

Рубрика: Հայոց լեզու 2022-2023, Գրականություն 2022-2023

Ամանորյան բանաստեղծություններ

Ավետիք Իսահակյան

Նոր տարվա առավոտյան

Այս նոր տարվա առավոտյան,
Երբ որ քնից զարթնեցի,
Ավա՜ղ, մերոնք միտս եկան,
Եվ սուրբ պահեր հիշեցի:

Տեսա գյուղի տունը մեր…
Ջրաղացի ձայնն անո՜ւշ.
Մեր ծեր թոնիրը վառ էր…
Նորահացի հոտն անո՜ւշ:

Հայրըս եկել քաղաքից`
Քույրիկիս ու ինձ համար
Բերել էր թանկ նվերներ –
Նոր զգեստներ ծաղկավառ:

Բռնած հորըս ձեռներից`
Քույրիկս ու ես թռվռուն
Շրջում էինք բերկրալից
Արփաչայի ափերում:

Ա՜խ, այն օրը հիշեցի,-
Հավերժական տխուր պահ,-
Օտար երկիր գնացի,
Էլ մայրիկիս չտեսա:

Մայրս սեղմած ինձ կրծքին`
Լաց էր լինում սրտաքամ,
Համբուրում էր կարոտով,
Ու չէր թողնում, որ գնամ:

Ձիս քայլում էր գլխահակ
Մտքերիս հետ թախծալից,
Ու տանում էր ինձ հեռու
Մանկության սուրբ վայրերից:

Եվ քայլ առ քայլ` մարում էր
Ջրաղացիս ձայնն անուշ,
Բայց ես լսում էի դեռ
Խեղճ մայրիկիս լացն անհույս:

Այս նոր տարվա առավոտ,
Երբ որ քնից զարթնեցի,
Ավա՜ղ մերոնք միտս ընկան
Եվ սրտիս մեջ լացեցի…
Այս Երկիր կոչված գնդից ավելի մեծ է ու ծանըր…

Կաղանդի գիշեր

Ամէն ինչ ծայրէն վերսկսելու,
Ի վերջոյ նորէն այդպէս ըլլալու-
Տօնն է այս գիշեր……
Լոյսեր վառեցէք – եթէ չի բաւեր
Ձեզ տաքցնելու ձեր լոյսը ներքին-
Տօն է այս գիշեր…
Պահ մը ամէն ինչ վերջացնելու
Ամէն ինչ ծայրէն վերսկսելու-
Տօնն է այս գիշեր…
Յոյսեր վառեցէք – եթէ չեն բաւեր
Ձեզ տաքցնելու ձեր յոյսերը հին-
Տօն է այս գիշեր…
Երգել փորձեցէք – եթէ չէք մոռցեր
Խանդոտ երգերը ձեր պարմանութեան-
Տօն է այս գիշեր…
Զուր տեղ վատնուած օրերն յիշելու-
Գոյութեան տխուր հաշուեկշիռին
Տօնն է այս գիշեր…
Լոյսեր ու յոյսեր վառեցէք գոյն գոյն,
Երգեր երգեցէք հինէն ու նորէն-
Տօ՛ն է այս գիշեր…
Գոյատեւելո՛ւ տօնն է այս գիշեր…

Անդաստան

Արևելյան կողմն աշխարհի
Խաղաղությու՜ն թող ըլլա․․․
Ոչ արյուններ, քրտինք հոսին
Լայն երակին մեջ ակոսին
Ու երբ հընչե կոչնակն ամեն գյուղակի`
Օրհներգությու՜ն թող ըլլա:

Արևմտյան կողմն աշխարհի
Բերրիությու՜ն թող ըլլա․․․
Ամեն աստղե ցող կայլակի,
Ու ամեն հասկ ձուլե ոսկի.
Եվ ոչխարներն երբ սարին վրա արածին`
Ծիլ ու ծաղի՜կ թող ըլլա:

Հյուսիսային կողմն աշխարհի
Առատությու՜ն թող ըլլա․․․
Ոսկի ծովուն մեջ ցորյանին
Հավետ լողա թող գերանդի.
Ու լայն ամբարն աղուններուն երբ բացվի`
Բերկըրությու՜ն թող ըլլա:

Հարավային կողմն աշխարհի
Պտղաբերություն թող ըլլա․․․
Ծաղկի` մեղրը փեթակներուն,
Հորդի գինին բաժակներուն.
Ու երբ թխեն հարսերը հացը բարի`
Սիրերգությու՜ն թող ըլլա:

Рубрика: Без рубрики, Հայոց լեզու 2022-2023

Հայոց լեզու։ Առաջադրանքներ

Տրված գոյականները ածանցների միջոցով դարձրու ածական։

Երևան- երևանյան

տուն- տնային

խիղճ- անխիղճ

Նոր Զելանդիա- նորզելանդական

ծով- ծովային

երկինք- երկնային

սենյակ- անսենյակ

գույն- անգույն

ամպ- ամպային

մրցանակ- մրցանակային

Գրիր միասին, գծիկով կամ առանձին։

Տարեցտարի, տարուց-տարի, ամենաբախտավոր, քույր ու եղբայր, բաց դարչնագույն, հեռավորարևելյան, բռոնզեդարյան, ուս ուսի, մեջք մեջքի, կողք կողքի, ի գիտություն, ի փառս, իհարկե, իզուր, իսպառ, գոռում-գոչում, փոխգնդապետ, փոխնախարար, ծաղկից ծաղիկ, գյուղից գյուղ։

Գրիր տրված բառերի հոմանիշները։

Ամբարտավան- գոռոզամիտ-սնապարծ

Անամոթ- տնդերես- լպիրշ

Իրազեկ- տեղյակ, բանիմաց

Թիկնեղ- հաղթանդամ-մարմնեղ

Ոլորուն- գալարուն- ոլորապտույտ

Ոխակալ- քինոտ- քինախնդիր

Խուճապ- իրարանցում- խառնաշփոթ

Անձնուրաց-բոլորանվեր-ինքնազոհ

Բանսարկու- զպարտիչ- չարախոս

Ըմպանակ- սկահակ- բաժակ

Рубрика: Հայոց լեզու 2022-2023, Գրականություն 2022-2023

Իմ սենյակը

Իմ սենյակը փոքր, բայց հարմարավետ է։ Այն ունի դեղին պատեր և փայտե մանրահատակ։ Իմ սենյակում բացի ինձնից քնում է նաև իմ սիրելի տատիկը։ Մեր սենյակում գեղեցիկ կահույք է՝ երկու սպիտակ  հայելիով և երկու ուղղակի սպիտակ պահարան, կանաչ գրասեղան և անկողին։ Գրասեղանին ես անում եմ իմ տնայինները և ազատ ժամանակ, երբ որոշում եմ ինչ որ բան սարգել Իմ ազատ ժամանակը ես անցկացնում եմ իմ սենյակում։ Ես փոքրուց սիրել եմ իմ սենյակը, երբ վախենում էի ,գնում էի իմ սենյակ՝ տատիկիս մոտ, և նույն վայրկյանին հանգստանում էի։ Իմ բոլոր տաք և երջանիկ հիշողությունները կապված են  սենյակիս հետ։  

Рубрика: Հայոց լեզու 2022-2023, Գրականություն 2022-2023

Իմ տոհմածառը

1606 Շուշիի Տեր Մեհրաբ քահանան վերձնելով իր միակ որդուն՝ Խաչիկին, գախթում է Տավուշի  մարզի Իջևան քաղաք։Խաչիկն ունենում է երկու որդի՝ Վարդան և Գրիգոր։Գրիգորը ունենում է երկու որդի և իր ավագ որդուն կոչում է  Մեհրաբ և կրցեր որդուն Միրզա, մեր տոհմնել հենց սերում է Մեհրաբից։Մեհրաբն ունենում է երկու որդի՝ Իսահուլի և Տեր Կարապետ։Տեր Կարապետնել  ունենում է երկու որդի  Խաչիկ և Սարգիս։Խարիկն էլ  երկու որդի՝ Կարապետ և Սարգիս։Սարգիսն էլ ունենում է մեկ որդի Սևխան։ Սևխան իմ հայրիկի պապիկն է,երկրորդ համաշխարային պատերազմից վերադարնում է  տուն տեսնելով,որ ծնողները մահացել են նա տեղափոխվում է   Երևան  և չգիտենք ինչու անունը փոխում է Սևան,ամուսնանում է  ունենում  է երկու որդի մեծի անունը Սերժ փոքրինը Ստեփան։Սերժն իմ պապիկն է,որին ցավոք ես չեմ տեսել։Իմ պապիկն ունեցել է երկու որդի Հրայր՝ իմ հայրը և Հայկ իմ՝ հորեղբայրը։Հրայրն ունի երկու որդի Դավիթ և Միքայել։1606 թվականից մինչև այսօր մեր տոհմում շատ նախա տատեր,տատեր և հորաքույրներ  եմ ունեցել,բայց նրանց անունները տեղ չեն գտել տոհմածառի ճուղերում, ցավոք իմ անուննել տեղ չի գտնելու տոհմածառում։

Рубрика: Без рубрики, Հայոց լեզու 2022-2023

Հայոց լեզու: Առաջադրանքներ

1․Լրացրո՛ւ հետևյալ շրջասությունները

Ծագող արևի երկիր — Ճապոնիա

Թորգոմա տան զավակ — Հայ

ժողովուրդների բանտ — Ռուսաստան

ծաղիկների թագուհի — Վարդ

թիկունքդ տեսնեմ — Հեռացիր

պատմության հայր — Մովսես Խորենացի

Մորփեոսի գիրկը գնալ — Քնել

2․Սյունակներից ընտրի՛ր հոմանիշ բառերը ու գրիր կողք կողքի․ 

Խորշել              գորովել              ցնծալ

անէանալ          սարսափել       գարշել

ուրախանալ     հրճվել              փաղաքշել

զարհուրել         զզվել                 երկյուղել

փայփայել        չքանալ               անհետանալ

Խորշել-գարշել- զզվել, ցնծալ-ուրախանալ-հրճվել, անէանալ-անհետանալ- չքանալ, սարսափել-երկյուղել, փաղաքշել-փայփայել, զարհուրել-սարսափել։

3․Լեզու բառով կազմի՛ր դարձվածներ․

  1. լեզուն արձակել, բաց անել — սկսել խոսել (լռությունից հետո)
  2. լեզուն բերանում թաղիք դառնալ — պապանձվել, չկարողանալ պատասխանել
  3. լեզուն բերանին կլորել — լեզուն կապվել, չկարողանալ խոսել
  4. լեզուն բերանումը շաղվել — խառնաշփոթ, անորոշ խոսել, լեզուն չդառնալ մաքուր արտասանելու համար
  5. լեզուն բերանի մեջ դառնալ — խոսելու, պատասխանելու ընդունակ լինել
  6. լեզուն բլբուլ դառնալ — լեզուն բացվել, լեզվանի, ճարտարախոս դառնալ
  7. լեզուն բունը դնել, լեզուն պարկը դնել — լռել, ձայնը քաշել, կտրել

4.Սյունակներից 1-ական արմատ ու վերջածանց ընտրի՛ր և կազմի՛ր հինգ բարդածանցավոր բառ․

Ձի                 ցավ            -արան

կապույտ     խուց           -յա

վեմ               արշավ      -ություն

բանտ          աչք            -իկ

գլուխ          գիր            -անք

Ձիարշավարան, կապուտաչյա, գլխացավանք, վիմագրություն, բանտախցիկ։

Рубрика: Հայոց լեզու 2022-2023

Հայոց լեզու։ Առաջադրանքներ

1․Տրված գոյականներից կազմել ածականներ․

Հայ-հակական, հույն-հունական, ռուս-ռուսական, պարսիկ-պարսկական, քուրդ-քրդական, աֆղան-աֆղանական, աղվան-աղվանական, թաթար-թաթարական, չեխ-չեխական, լեհ-լեհական, լեզու-լեզվական, բեկոր-բեկորային, ժամանակ-ժամանակավոր,ժամանակային, կարգ-կարգաին, օր-օրական, գիր-գրական, բառ-բառային, բառարան-բառարանական, արքա-արքայական, թագավոր-թագավորական, կյանք-կենսական, ցեղ-ցեղական, պապ-պապական, հայր-հայրական, մայր-մայրական, հայրապետ-հայրապետային, հեղինակ-հեղինակային, անուն-անվանական, քարոզիչ-քարոզական, թարգմանիչ-թարգմանչական, խոսակից-խոսակցական, Մաշտոց-Մաշտոցյան, Դանիել-դանիելյան, Երևան-երևանյան, Կովկաս-կովկասյան, Տերյան-տերյանային, կիսամյակ-կիսամյակային, վեպ-վիպական, բանաստեղծ-բանաստեծական, Ամանոր-ամանորյա, անձրև-անջրևային, տարածք-տարածքային, գրաբար-գրաբարյան, բարբառ-բարբառային, ժարգոն-ժարգոնային:

2. Խմբավորել որակական և հարաբերական ածականները:

Քարաշեն, ուժեղ, կաղնեփայտե, ջահել, խոշոր, մռայլ, ազատ, դեղին, աղմուկոտ, ապերախտ, հայրական, գունավոր, տհաս, սիրելի, ժպտուն, ամառային, բարձրագույն, պողպատակուռ, երկաթյա, մայրենի, հոտավետ, կավաշեն, հրացանավոր, ծաղկավոր, ապաշնորհ, ավանդական, համեղ, գյուղական, թավշյա, ցողապատ, ազգային, յոթգլխանի:

Рубрика: Հայոց լեզու 2022-2023

Հայոց լեզու

Գտիր ա-ներքին հոլովման պատկանող բառերը․

Շարժում, թրչուն, քաջություն, հայրանուն, դուռ, սյուն, աշուն, տուն, հացատուն, որմնասյուն, ազգանուն, մատյան, որսաշուն, արյուն, եռանկուն, բազմանկյուն։

Գտիր ո-ներքին հոլովման պատկանող բառերը․

Աստվածամայր, լեռ, պատուհան, գարի, երկինք, նախահայր, խաչեղբայր, ուրախություն, տիկին, սկեսրայր, ժամանակ, ամիս, տոհմահայր, հորեղբայր, նախամայր, տանիք, տանտեր, եղբայր։