Դասանյութը՝ Արդարություն
Առաջադրանք՝
- Ի՞նչ է արդարությունը:
Հին հույն փիլիսոփաները կարծում էին, որ արդարությունը
նշանակում է ճշմարտացիություն, այսինքն՝ արդար է այն մարդը, ով չի ստում,
մոլորության մեջ չէ և խոսում է ճշմարտությունից, նրա ասածները համապատասխանում
են իրականությանը։ Ըստ նրանց արդարությունը նաև կապված է ներդաշնակության հետ,
երբ մարդու վարքը կամ գործերը չեն վնասում ուրիշներին, ներդաշնակ են և
համաձայնեցված այլ մարդկանց կյանքի ու գործերը հետ։ Այդ պատճառով, հին հույները
արդարությունը համարում էին մարդու առաքինություններից մեկը։
- Ո՞րն է արդարության իրավական կողմը:
Իրավական արդարությունը սահմանվում և ապահովվում է օրենսդրությամբ։
Պետությունը ստեղծում է օրենքներ, որոնցով սահմանվում է արդարության չափը, իսկ
դատարաններն ապահովում են արդարադատություն, այսինքն՝ լուծում են առաջացած
խնդիրները՝ հենվելով այդ օրենքների վրա։
- Ո՞րն է արդարության բարոյական կողմը:
Բարոյականության անհրաժեշտ տարրը խիղճն է, որը թաքնվում է ենթագիտակցության մեջ և բացահայտվում է միայն որոշակի պահերին: Բարոյականությունը արտահայտվում է զգացմունքների տեսքով ՝ պատիվ, մեղավորություն, ամոթ, պարտականություն, պատասխանատվություն, հարգանք, համերաշխություն: Բարոյականությունը նաև բարության, ճշմարտության և մարդկության արտացոլումն է: Բարություն բարոյականության բարձրագույն նպատակն է, բարոյական վերաբերմունքի հիմքը: Բարություն անձնական և հասարակական շահերի ներդաշնակությունն է:
Մարդը կարծում է, որ իրեն շրջապատող աշխարհը պետք է արդար լինի և պատրաստ է պայքարել դրա համար ու շատ բան զոհաբերել : Մարդկանց մեծամասնության համար արդարությունը ամենակարևոր արժեքն է: Սակայն արդարության համար անհրաժեշտ է.
- Հասկանալ արդարության վերաբերյալ ձեր և ուրիշների տեսակետերը,
- Զանազանել հույզերն ու բանական փաստարկներն արդարության մասին խոսակցությունների ընթացքում,
- Ձգտել ձեռք բերելու արդարությունն առանց նախապաշարմունքի ուրիշների նկատմամբ, անգամ եթե նրանց արդարության պատկերացումը տարբերվում է:
- Ի՞նչ են բաշխման, ուղղման և ընթացակարգային արդարությունները։
Երբ որևէ բան բաշխվում, բաժանվում է մարդկանց միջև,
ապա մենք գործ ունենք բաշխման արդարության հետ։
Ուղղման արդարությունը նշանակում է վերականգնել արդարությունը՝
ուղղելով կատարված սխալը կամ վերականգնելով պատճառված վնասը։
Գործընթացները ևս կարգավորում են, և այդ կարգավորումները
կոչվում են ընթացակարգեր։
Սոնա Մեհրաբյան 