Հոկտամբերի 14- ին 1-1 կորսով մեկնեցին Նոր-Նորք դեպի Գիտության և տեխնիկայի թանգարան։ Այնտեղ շատ հետաքրքիր էր և ես շատ բաներ իմացանք օրինակ այն, որ ծորակը հայ գիտնականն է ստեղծել կամ ուրիշ օրինակ հաշվանթամի սայլակն էլ է հաը ստեղծել։ Հետաքրքիրն այն է, որ ատոմային ռուբի ստեղծման պրոցեսում էլ է հայը մասնակցել։ Յուրի Հովհաննիսյանն է հայտնաբերել Դ․ Մենդելեեվի պարբերական աղյուսակի 118-րդ տարրը << Օգանեսը>>, որը կրում է իր անունը։ Այս ճամթորդությունը մեր համար մի հետաքրքիր արկած է, որի ճամանակ մենք շատ բաներ իմացանք։
Рубрика: Ֆիզիկա 2022-2023
Երկրի ձգողության ուժը, կշիռը, առաձգականության ուժը, շփման ուժը։
Երկրի ձգողության ուժը այն ուժն է, որով երկիրը իր կողմ է ձգում բոլոր մարմինները։
Կշիռ է կոչվում այն ուժը, որը ազդում է հորիզոնական հենարանի վրա։
Կշիռը այն ուժն է, որով մարմինը ադում է հորիզոնական հենարանի կամ կախոցի վրա։
Առաձգականական ուժը այն ուժն է, որը առաջանում է մարմնի մեջ դեֆորմացիայիվ ժամանակ և ձգտում է վերադարձնել մարմինը իր նախկին ձևին։
Անվանի հայ գիտնականներ
Նորայր Սիսակյան
Հայազգի կենսաքիմիկոս Նորայր Մարտիրոսի Սիսակյանը ծնվել է 1907թ. հունվարի 25-ին, Աշտարակում: Վաղ տարիքից ստիպված է եղել ուսումը համատեղել աշխատանքի հետ, սակայն դժվարությունները չեն կոտրել նրա կամքի ուժն ու նպատակասլացությունը:
1928թ. Ն. Սիսակյանն ընդունվել է Երևանի պետական համալսարան, որտեղից 1 տարի անց տեղափոխվել է Մոսկվայի Կ. Ա. Տիմիրյազևի անվան գյուղատնտեսական ակադեմիա: Գիտական գործունեության առաջին տարիներին ուսումնասիրել է շաքարների նյութափոխանակությունը, այնուհետև՝ երաշտադիմացկունության կենսաքիմիական օրինաչափությունները բույսերում:
1936թ. Ն. Սիսակյանը պաշտպանել է թեկնածուական ատենախոսությունը՝ նոր կազմավորված ԽՍՀՄ ԳԱ Կենսաքիմիայի ինստիտուտում, որը հետագայում անվանվել է Ա. Ն. Բախի անունով: 4 տարի անց աշխատասեր, նպատակասլաց, տաղանդավոր կենսաքիմիկոսը պաշտպանել է դոկտորական ատենախոսությունը՝ «Երաշտադիմացկուն բույսերի կենսաքիմիական բնութագիրը» թեմայով: Այս ոլորտում նրա կատարած հետազոտությունները և ստացած արդյունքները հիմք են հանդիսացել չորադիմացկուն մշակաբույսերի նոր սորտերի ստացման համար:
Հայրենական պեծ պատերազմի ժամանակ Սիսակյանին հաջողվել է մշակել բանջարեղենը և պտուղները չորացման նոր մեթոդ՝ վիտամինները պահպանմամբ։Այդ մեթոդի կիրառմամբ լուծվում է պատերազմի տարիներին էական նշանակություն ունեցող խնդիրներից մեկը:
Սիսակյանի ուսումնասիրությունները բույսերի ենթաբջջային կառույցների բնագավառում հիմք են հանդիսացել կենսաբանական նոր ուղղությունների, մասնավորապես՝ բույսերի ֆունկցիոնալ կենսաքիմիայի զարգացման համար:
Նորայր Սիսակյանը համարվում է տիեզերական կենսաբանության հիմնադիրներից մեկը: Դեպի տիեզերք թռիչքների իրականացման համար կարևոր էր տարբեր տիպի իոնացնող ճառագայթների վնասակար ազդեցությունների գնահատումը մարդու օրգանիզմի վրա և համապատասխան միջոցների մշակումը ճառագայթահարման ռիսկը նվազեցնելու նպատակով: Այս ուղղությամբ ինտենսիվ հետազոտություններ էին ընթանում՝ շնորհիվ Սիսակյանի մշակած ծրագրի և անմիջական մասնակցության:
Արագություն, արագացում, շարժման հավասարումներ
Արագացումը (a)- ցույց է տալիս մարմնի արագության փոփոխությունը միավոր ժամանակում։
Հավասարաչափ շարժում
t= s/v
v=s/t
S=V0 + vt
Անհավասարաճափ շարժում
a=v/t
a=v-S-V0/t
Ֆիզիկա դաս 1
Մեխանիկական շարժումը դա՝ մարմնի տեղափոխությունն է տարածության մեջ, այլ մարմինների նկատմամբ, ժամանակի ընթացքում։
Նյութական կետ են համարում այն մարմինը, որի չափերը համեմատած իր անցած ճանապարհի հետ կարելի է անտեսել։
Հետագիծը մարմնի հետևից թողած գիծն է։ Հետագծի երկարությունը կոչվում է անցած ճանապարհ և նշանակում են S-ով։
Շարժման սկզբնակտենը և վերջնակետը միացնող ուղիղ հատվածը կոչվում է տեղափոխություն։